రామునినుండి మనం నేర్చుకోవలసిన గుణాలు : చెడు వర్జించడం
(శ్రీభాష్యం అప్పలాచార్యులవారి తత్త్వదీపికా వ్యాఖ్యనుండి)
న చానృత కథో విద్వాన్ వృద్ధానాం ప్రతిపూజకః |
అనురక్తః ప్రజాభిశ్చ ప్రజాశ్చాప్యనురంజతే ||
(అయోధ్యాకాండ తొలి సర్గ)
రాముడు ప్రశంశలలో నైననూ అనృతమైన (అబద్ధములు) ప్రసంగములు లేనివాడు. కల్పితములైన ఇతివృత్తములుగల కావ్యములను చూచి, విని, ఆనందించువాడు కాడు. అట్టివానిని చూచుట మనస్సున చాంచల్యము కలిగించును కనుక అవిచూచుట మంచిదికాదని పెద్దలు అసత్కావ్యములను వదలవలెనని చెప్పిరి. దానిని ఎరింగినవాడగుటచే సమాజమునకు అభ్యుదయమును కలిగించునవి, ఆత్మోన్నతిని కలిగించునవి అగు కావ్యములనే వినెడివాడు, చదివెడివాడు, చూచెడివాడు. కల్పితమైన కథలలో చమత్కారము అధికముగా ఉండి, హృదయము ఆవర్జింపవలెనని అశ్లీలములగు సన్నివేశములు చోటుచేసికొనును. కనుక వాటినిచూడరాదని ఎరింగి మానెడివాడు.
శీలవృద్ధులనూ, జ్ఞానవృద్ధులనూ, వయోవృద్ధులనూ తానే ఎదురేగి పూజించెడివాడు.
పండితులూ, పామరులూ అనుభేదములేక ప్రజలందరూ శ్రీరామునిపై ప్రేమ కలిగిఉండెడివారు. దానికి కారణము ఆతడు తన నడువడిచే మాటచే చేతచే ప్రజలందరనూ అలరించెడువాడు అగుటయే.